علل کار نکردن فن کولرگازی

فن، یکی از اجزای حیاتی کولر گازی است که در دو بخش کندانسور و یونیت داخلی حضور دارد و وظیفه‌ خنک کردن کمپرسور و گردش هوای خنک در محیط را بر عهده دارد؛ اما گاهی اوقات، این قطعه‌ کلیدی به دلایل مختلفی مانند: خرابی خازن یا سوختن موتور، از کار می‌افتد و خنکای مطبوع را از شما سلب می‌کند.

در چنین شرایطی، باید در سریع‌ترین زمان ممکن برای یافتن علل کار نکردن فن کولرگازی و رفع آن اقدام کنید؛ چرا که نقص در فن کولر گازی می‌تواند آسیب‌های جدی‌تری به دستگاه شما وارد کند. در این مقاله، به بررسی علت نچرخیدن فن کولر گازی می‌پردازیم تا شما بتوانید در صورت بروز این چالش، به موقع دست به کار شوید و مشکل را رفع کنید.

چرا فن کولر گازی کار نمی‌کند؟

خرید کولر گازی ۱۲۰۰۰ یونیوا می‌تواند راه حلی عالی برای خنک کردن محیط شما در فصل گرما باشد؛ با این حال، این کولرها مانند هر دستگاه دیگری، ممکن است با مشکلاتی از جمله کار نکردن فن مواجه شوند. فن اسپیلت که با ۳ یا ۴ پره در پنل خارجی دستگاه و روبروی کمپرسور قرار گرفته، توسط یک موتور به گردش در می‌آید.

وظیفه اصلی این قطعه، انتقال هوای گرم به بیرون و خنک کردن کمپرسور و کندانسور است. از کار افتادن این پره‌ها می‌تواند، به طور جدی فرایند خنک‌کنندگی هوا را مختل کند و حتی به سایر قطعات اسپیلت آسیب برساند. مهم‌ترین علل کار نکردن فن کولرگازی عبارت‌اند از:

خرابی موتور فن گردشی

موتور فن گردشی که به آن موتور فن دوال شفت نیز گفته می‌شود، دارای دو پروانه در دو سمت خود است. وظیفه یکی از این پروانه‌ها، خنک کردن و کاهش حرارت کویل‌های چگالنده و وظیفه پروانه دیگر، به گردش درآوردن هوا بر روی کویل‌های تبخیر کننده است.

این موتور برای انجام وظایف خود، به بیرینگ‌های خاصی مجهز شده است. با گذشت زمان، این بیرینگ‌ها ممکن است؛ شل، خمیده یا حتی ساییده شوند. برای بررسی سلامت بیرینگ‌ها کافی است که شفت موتور را بچرخانید. اگر شفت‌ها لق یا در چرخش آزادانه مشکل داشته باشند، به احتمال زیاد نیاز به تعویض موتور فن دوال شفت است.

سوختن خازن

خازن‌های کمپرسور که با استفاده از یک پایه الکتریکی به آن متصل شده‌اند، نقش مهمی در عملکرد صحیح فن کولر گازی دارند. سوختن این خازن‌ها می‌تواند، باعث اختلال در عملکرد فن شده و یکی از علل کار نکردن فن کولرگازی محسوب می‌گردد.

بنابراین، برای اطمینان از سلامت این قطعات و عملکرد درست فن، لازم است به طور مرتب با استفاده از مولتی‌متر، جریان الکتریکی عبوری از آن‌ها را بررسی کنید. در صورت مشاهده هرگونه ایراد و یا عدم وجود جریان، برای تعویض خازن‌ها باید با نمایندگی مجاز کولر گازی خود تماس بگیرید و از خدمات متخصصان این حوزه استفاده نمایید.

خرابی برد رله

برد رله به عنوان یکی از اجزای اصلی کولر گازی، وظیفه فرماندهی به سایر بخش‌ها و تامین ولتاژ مناسب آن‌ها را بر عهده دارد. عملکرد صحیح این برد، برای روشن شدن و کارکرد درست فن اسپیلت ضروری است. خرابی برد رله می‌تواند، منجر به دو مشکل عمده در عملکرد فن اسپیلت شود:

• عدم ارسال فرمان روشن شدن؛ در این حالت، برد رله به دلیل نقص فنی، دستور روشن شدن را به فن اسپیلت ارسال نمی‌کند و در نتیجه فن از کار می‌افتد.
• تامین ولتاژ نامناسب؛ اگر برد رله نتواند ولتاژ مورد نیاز فن را به درستی تامین کند، فن با سرعت کم و یا به طور متناوب کار خواهد کرد و در نهایت از خنک شدن کامل محیط جلوگیری می‌شود.

بنابراین، در صورت مشاهده هرگونه مشکل در عملکرد فن اسپیلت، بررسی و عیب‌یابی برد رله به عنوان یکی از علل کار نکردن فن کولرگازی، باید در اولویت قرار گیرد.

خرابی ترموستات

ترموستات کولر گازی، نقش کلیدی در حفظ دمای مطلوب محیط و رسیدن به آسایش ساکنین ایفا می‌کند. این قطعه با اندازه‌گیری دمای محیط، اطلاعات لازم را به سیستم اسپیلت ارسال می‌کند؛ تا کمپرسور با توجه به آن، فعال یا غیرفعال شود.

در واقع، ترموستات به نوعی فعالیت و یا عدم فعالیت کمپرسور را کنترل می‌کند. از آنجایی که عملکرد فن اسپیلت نیز، به طور مستقیم به کمپرسور وابسته است، هرگونه نقص و یا خرابی در ترموستات می‌تواند منجر به اختلال در عملکرد فن و عدم تهویه مطبوع محیط شود.

مقاله مرتبط: کولر گازی یونیوا ساخت کجاست؟

خرابی ترمیستور

ترمیستور به عنوان سنسور حرارتی در کولر گازی، وظایف مهمی از جمله اندازه‌گیری دمای محیط، دمای کمپرسور، لوله‌های مسی اواپراتور و کندانسور و غیره را بر عهده دارد. این اطلاعات جمع‌آوری شده توسط ترمیستور، به برد کولر گازی ارسال می‌شود تا بر اساس آن، عملکرد اجزاء مختلف از جمله فن تنظیم گردد.

خرابی ترمیستور یکی از علل کار نکردن فن کولرگازی  است و می‌تواند منجر به ارسال اطلاعات اشتباه به برد و در نتیجه، اختلال در عملکرد فن اسپیلت شود.

آسیب دیدن سوییچ چند وضعیتی

سوییچ چند وضعیتی در کولر گازی، نقش مهمی در تنظیم سرعت چرخش و میزان هوادهی فن ایفا می‌کند. این قطعه با توجه به نیاز کولر گازی، میزان برق ورودی به فن را کنترل کرده و بدین ترتیب، سرعت چرخش و حجم هوای خروجی از آن را تنظیم می‌نماید. آسیب دیدن یا خرابی سوییچ چند وضعیتی می‌تواند منجر به بروز مشکلاتی در عملکرد فن اسپیلت شود.

ایراد در موتور فن

از خرابی موتور فن، می‌توان به عنوان یکی از علل کار نکردن فن کولرگازی، نام برد. این مشکل می‌تواند به دو دلیل عمده رخ دهد:

• ایراد در بلبرینگ‌ها؛ بلبرینگ‌ها وظیفه دارند تا چرخش روان و بدون اصطکاک پره‌های فن را تسهیل کنند. خرابی و یا فرسودگی بلبرینگ‌ها، مانع از چرخش آزادانه پره‌ها شده و در نتیجه، فن از کار می‌افتد.
• مشکلات داخلی در قسمت پاور؛ قسمت پاور موتور فن، وظیفه تامین نیروی لازم برای چرخش پره‌ها را بر عهده دارد. هر گونه ایراد در این بخش، از جمله سوختگی سیم‌پیچی، اتصالات معیوب یا مشکلات مربوط به منبع تغذیه، می‌تواند منجر به از کار افتادن موتور فن و عدم تهویه مطبوع محیط گردد.

در صورت بروز مشکل در عملکرد فن کولر گازی، بررسی و عیب‌یابی دقیق موتور فن توسط افراد متخصص و مجرب در این زمینه ضروری است. در صورت علاقه برای مطالعه بیشتر، می توانید به بررسی علت روشن نشدن کندانسور کولر گازی مراجعه کنید.

از کجا بفهمیم فن کولر گازی خراب شده است؟

شناسایی خرابی فن کولر گازی و تشخیص نشانه های آن در سریع ترین زمان ممکن می تواند نقش مهمی در پیشگیری از آسیب های جدی تر به دستگاه تهویه مطبوع شما داشته باشد. یکی از اولین نشانه های خراب شدن فن کولر، کاهش محسوس در میزان پرتاب باد است. در این حالت حتی اگر کمپرسور فعال باشد و سرمای لازم را تولید کند، باد خنک به درستی در فضا پخش نخواهد شد و دلیل آن معمولا نچرخیدن فن یا چرخش ناقص آن است.

یکی دیگر از نشانه های رایج خرابی های مربوط به فن کولرگازی، صدای غیر عادی یا ناهنجار از بخش فن است. این صداها می توانند به دلایل مختلف از جمله گیر کردن اجسام خارجی، خرابی یاتاقان ها یا عدم توازن پره های فن ایجاد شوند و حتی در برخی موارد، صدای فن کاملا قطع می شود که نشان دهنده از کار افتادن کامل آن است.

افزایش بیش از حد دمای یونیت داخلی یا خارجی نیز می تواند یکی از علائم درست کار نکردن فن های کولر باشد. چرا که گردش هوای ایجاد شده توسط فن، به کاهش دما و تهویه قطعات کمک می کند و در صورت عدم کارکرد صحیح آن، دستگاه به سرعت داغ شده و حتی ممکن است سیستم به صورت خودکار خاموش شود.

در نهایت افزایش مصرف برق یا پرش ناگهانی فیوز یکی دیگر از علائمی است که می تواند به خرابی فن مرتبط باشد. در این حالت باید دستگاه توسط افراد متخصص بررسی شود. پیشنهاد ما برای تعمیر فن کولر گازی یونیوا، درخواست تعمیرکار رسمی از نمایندگی یونیوا در ایران است تا از تعمیر اصولی و استفاده از قطعات اصلی مطمئن شوید.

مطلب مرتبط: علت سوختن کمپرسور کولر گازی

تفاوت خرابی فن داخلی و فن بیرونی کولر گازی

فن یونیت داخلی و فن یونیت خارجی هر دو وظایف مهمی در عملکرد کولر گازی بر عهده دارند، اما خرابی هر کدام نشانه ها و تبعات متفاوتی به دنبال خواهد داشت. در ادامه به بررسی نحوه تشخیص خرابی هر یک از فن ها می پردازیم.

در صورت بروز مشکل در فن داخلی شما معمولا با کاهش جریان باد از دریچه های کولر مواجه می شوید. چرا که این فن وظیفه دارد هوای محیط را از میان قطعه ای به نام اواپراتور عبور داده و خنک سازی را به انجام برساند. در نتیجه خرابی این قطعه باعث می شود که سرمای تولید شده توسط گاز مبرد در داخل دستگاه باقی مانده و به فضای اتاق منتقل نشود.

در مقابل، خرابی فن بیرونی بیشتر در زمان کارکرد کمپرسور تاثیرگذار است. این فن وظیفه خنک کردن کویل کندانسور و دفع حرارت گاز فشرده شده را بر عهده دارد و در صورتی که کار نکند، گاز مبرد به درستی خنک نمی شود و در نتیجه کمپرسور بیش از حد داغ شده و احتمال آسیب دیدن آن افزایش می یابد.

به طور خلاصه خرابی فن داخلی بیشتر موجب کاهش محسوس در پرتاب باد می شود، در حالی که خرابی فن بیرونی بر فرآیند سرمایش گاز اثر گذاشته و خطراتی برای کمپرسور به همراه دارد.

روش تست سالم بودن فن کولر گازی در خانه

اگر شک دارید که فن کولر تان خراب شده است، قبل از این که با تعمیرکار تماس بگیرید می توانید برخی بررسی های ابتدایی را به راحتی انجام دهید تا مطمئن شوید که مشکل از فن ناشی می شود. البته توجه داشته باشید که این اقدامات باید با رعایت اصول ایمنی و در صورت داشتن دانش اولیه انجام گیرد.

در مرحله اول کافی است دستگاه را خاموش کرده و برق اصلی را قطع کنید و پس از باز کردن درپوش یونیت داخلی یا بیرونی، می توانید با چرخاندن دستی پره های فن، وضعیت روان بودن و چرخش آن را بررسی کنید. در صورتی که چرخش فن روان و بدون صدای اضافی بود، می تواند به این معنی باشد که فن کولر از لحاظ مکانیکی سلامت نسبی دارد.

در مرحله بعدی می توانید برق دستگاه را وصل کرده و سیستم را در حالت سرمایش روشن کنید. در این حالت می توان بررسی کرد که آیا فن پس از چند لحظه شروع به چرخش می کند یا خیر. بدیهی است که عدم چرخش نشان می دهد که یا موتور فن دچار مشکل شده، یا فرمان لازم از برد الکترونیکی صادر نمی شود.

در صورتی که مولتی متر دارید، می توانید ولتاژ ورودی به موتور فن را نیز اندازه گیری کنید و اگر ولتاژ لازم وجود دارد ولی فن کار نمی کند، احتمال خرابی موتور بالا خواهد بود. در غیر این صورت نیز باید برد دستگاه بررسی شود. در نهایت اگر علائمی مانند صداهای ناهنجار، لرزش های غیر عادی یا داغ شدن بیش از حد بدنه فن را مشاهده می کنید، همگی ممکن است نشانه ای از خرابی فن باشند.

چه زمانی باید فن کولر گازی را عوض کرد؟

برای تشخیص زمان مناسب برای تعویض فن عوامل بسیاری تاثیرگذار هستند و با بررسی دقیق عملکرد آن می توان به نتیجه رسید که آیا فن کولر نیاز به تعویض دارد یا خیر. در مواردی که موتور فن کاملا از کار افتاده باشد و با وجود ارسال ولتاژ مناسب هیچ حرکتی مشاهده نشود، تعویض آن ضروری است.

همچنین اگر صداهای مکانیکی شدیدی از فن شنیده شود و این صداها با روغن کاری یا تمیزکاری برطرف نگردد، احتمال آسیب دیدن بلبرینگ ها یا پره ها نیز وجود دارد. در این حالت می توان گفت که ادامه یافتن این وضعیت می تواند منجر به شکستن کامل فن یا آسیب به قطعات مجاور شود و بهتر است در سریع ترین زمان ممکن تعویض صورت گیرد.

در برخی موارد فن عملکرد صحیح ندارد و در فواصل زمانی خاصی از حرکت می ایستد، که در این حالت ممکن است موتور دچار نقص داخلی شده باشد. این مشکل اکثر مواقع قابل تعمیر نیست و تعویض آن توصیه می شود. همچنین در مواردی که فن اسپلیت بسیار قدیمی باشد یا قطعه یدکی آن در بازار موجود نباشد، تعویض کامل یونیت فن راه حل مقرون به صرفه تری خواهد بود.

چگونه از خراب شدن فن کولر گازی جلوگیری کنیم؟

نگهداری صحیح از فن کولر گازی می تواند عمر مفید آن را به طور قابل توجهی افزایش دهد و نیاز به تعمیرات پر هزینه را کاهش دهد. اولین و مهم ترین نکته، انجام سرویس دوره ای دستگاه است که یکی از مراحل این سرویس ها مربوط به تمیز کردن و بررسی سلامتی فنی فن های کولر است.

یکی دیگر از اقدامات مهم این است که از ورود گرد و غبار یا اشیای خارجی به داخل یونیت جلوگیری کنید. چرا که تجمع گرد و غبار روی پره های فن باعث کاهش بازده، افزایش اصطکاک و در نهایت فشار آمدن به موتور می شود. برای این منظور باید از فیلترهای مناسب استفاده شده و به طور منظم تمیز یا تعویض شوند.

از روشن نگه داشتن طولانی مدت کولر گازی بدون وقفه نیز باید پرهیز شود تا از فشار مداوم بر روی موتور فن جلوگیری شود. برای این کار بهتر است در فواصل زمانی مشخص دستگاه را خاموش کنید و فرصتی برای استراحت قطعات فراهم کنید.

در صورت کار نکردن فن کولر چه باید کرد؟

در مواقعی که فن کولر گازی به طور کامل یا ناقص کار نمی کند، ابتدا باید به این تمرکز کنید که منشا مشکل را شناسایی کرده و از وارد شدن آسیب بیشتر جلوگیری کنید. به این منظور ابتدا دستگاه را به طور کامل خاموش کرده و برق آن را قطع کنید تا از آسیب به سایر اجزای داخلی پیشگیری شود.

با توجه به این که گاهی اوقات گرفتگی بیش از حد فیلترها مانع گردش صحیح هوا و عملکرد فن می شود، می توانید فیلتر های هوا را بررسی کنید. در برخی موارد ممکن است با تمیز کردن یا تعویض فیلترهای هوای کولر می توانید مشکل را تا حدی برطرف کنید.

اگر دستگاه صدا تولید می کند اما باد نمی دهد، احتمال گیر کردن فن یا خراب شدن موتور آن نیز وجود دارد. در این حالت توصیه می کنیم پره های فن را بررسی کنید تا ببینید آیا آسیب فیزیکی یا انسداد مشاهده می شود یا خیر.

در صورتی که با هیچ یک از موارد گفته شده مشکل حل نشد، بهتر است برای برطرف کردن خرابی به یک تعمیرکار حرفه ای مراجعه کرده و از هرگونه دستکاری قطعات الکتریکی دستگاه خودداری کنید. اگر صاحب انواع کولر گازی از برند یونیوا هستید، کافی است برای درخواست تعمیرکار رسمی با شماره های پشتیبانی تماس بگیرید یا فرم درخواست تعمیرکار را در سایت رسمی یونیوا ایران پر کنید.

چرا فن کولرگازی کار نمی‌کند؟

یونیوا ایران، به عنوان یکی از فروشگاه های شناخته شده در صنعت تهویه مطبوع، کولرهای گازی با کیفیتی را به بازار عرضه می‌کند. با این حال، همانطور که در این مقاله به طور مفصل بررسی شد، حتی کولرهای گازی باکیفیت نیز ممکن است با مشکلاتی از جمله کار نکردن فن مواجه شوند. علل مختلفی می‌توانند در کار نکردن فن کولر گازی یونیوا نقش داشته باشند.

از جمله علل کار نکردن فن کولرگازی، می‌توان به خرابی خازن، مشکل در برد رله، ایراد در ترموستات، نقص در ترمیستور، آسیب دیدن سوییچ چند وضعیتی، مشکلات مربوط به موتور فن و ایرادات در سیم‌کشی و اتصالات اشاره کرد.

در مواجهه با این مشکل، عیب‌یابی دقیق و اصولی توسط افراد متخصص و مجرب در تاسیسات و کولرهای گازی، امری ضروری است؛ چرا که تشخیص دقیق علت و ریشه مشکل، تضمینی برای تعمیر صحیح و اصولی و جلوگیری از بروز مجدد آن خواهد بود