با گذشت زمان و استفاده مداوم از کولرهای گازی، ممکن است؛ این دستگاه‌ها نیاز به شارژ مجدد داشته باشند تا کارایی خود را حفظ کنند. شارژ کولر گازی به معنی افزودن گاز مبرد یا همان گاز خنک کننده به سیستم است که برای عملکرد صحیح و بهینه آن ضروری است. برخی از علائمی که نشان می‌دهند کولر گازی نیاز به شارژ دارد؛ عبارت‌اند از کاهش قدرت سرمایش، کار کردن مداوم کمپرسور، افزایش مصرف انرژی و وجود یخ‌زدگی روی لوله‌ها.

در این مقاله، به بررسی مدل‌های مختلف شارژ کردن کولر گازی، گازهای باکیفیت برای اسپلیت و نکات مهمی که نیاز است؛ هنگام شارژ کردن دستگاه به آن‌ها توجه کنید، پرداخته‌ایم؛ تا بتوانید با دانش کافی، کولر گازی خود را به بهترین نحو شارژ کنید.

مدل‌ های مختلف شارژ کردن کولر گازی

انواع مدل‌های شارژ کردن کولر گازی به سه روش تقسیم بندی می‌شوند.

1. شارژ کردن کولر گازی که به تازگی نصب شده است.
2. شارژ کردن کولر گازی که فاقد گاز است.
3. شارژ کردن کولر گازی که نیاز به تزریق گاز دارد.

هر یک از این مدل‌ها نیازمند روش‌ها و ملاحظات خاصی هستند. در ادامه، ابتدا نحوه شارژ کردن اسپلیت تازه نصب شده را بررسی می‌کنیم که نیاز به تنظیمات اولیه دارد. سپس، روش‌های شارژ کردن کولر گازی که به دلیل نشت یا خالی شدن مخزن، نیاز به پر کردن کامل دارند را مورد بحث قرار می‌دهیم. در نهایت، به شارژ کولر گازی‌هایی که تنها نیاز به تزریق مجدد مقدار کمی گاز برای بهبود عملکرد دارند، می‌پردازیم.

شارژ کولر گازی که به تازگی نصب شده است

در پکیج یک کولر گازی نو، معمولاً ۵ متر لوله گاز وجود دارد. پس از اتمام عملیات نصب، نوبت به شارژ گاز می‌رسد. ابتدا باید سیستم را وکیوم کنید، تا مطمئن شوید که هیچ هوا و رطوبتی در آن وجود ندارد. پس از این مرحله، با باز کردن شیر سرویس، گاز وارد کولر گازی می‌شود. مقدار گازی که اغلب شرکت تولید کننده در نظر گرفته، برای ۵ متر لوله کشی کافی است؛ اما اگر طول لوله بیشتر یا کمتر از این مقدار باشد، به ازای هر متر اضافه یا کم، باید ۲۰ گرم گاز به سیستم اضافه یا از آن کم کنید.

دقیق‌ترین روش برای افزودن گاز، اندازه‌گیری وزن گاز مورد نیاز است. برای این کار، کپسول گاز را روی یک ترازوی دقیق قرار دهید و به میزان مورد نیاز، گاز به آن اضافه کنید. روش دیگر، تعیین میزان گاز مورد نیاز است. برای این کار باید آمپر دستگاه را مورد بررسی قرار دهید، آمپر نشان می‌دهد که چه مقدار گاز باید به سیستم تزریق شود. با استفاده از این روش‌ها، می‌توان مطمئن شد که گاز به درستی و به مقدار صحیح وارد کولر گازی شده و دستگاه کارایی بالایی خواهد داشت.

شارژ کولر گازی که فاقد گاز است

گاهی ممکن است به دلایلی مانند نشتی یا خالی شدن کامل مخزن، کولر گازی فاقد گاز شود. در چنین شرایطی، برای شارژ مجدد کولر گازی باید مراحل زیر را طی کنید.

1. شناسایی و رفع نشتی: قبل از انجام هر اقدامی، نیاز است مطمئن شوید هیچ نشتی در سیستم وجود ندارد. برای این منظور، سیستم را وکیوم کرده و از محلول‌های کف‌ساز برای شناسایی نشتی استفاده کنید.
2. وکیوم کردن سیستم: پس از اطمینان از عدم وجود نشتی، سیستم را وکیوم کنید تا هوای موجود در آن خارج شود. این کار برای جلوگیری از ورود رطوبت و هوا، به داخل سیستم ضروری است؛ زیرا می‌تواند عملکرد کولر گازی را مختل کند.
3. آماده‌سازی کپسول گاز: در این مرحله، باید مطمئن شوید که گاز مبرد مورد استفاده با گاز مبرد کولر گازی مطابقت دارد. معمولاً اطلاعات مربوط به نوع گاز مبرد مود نیاز، روی برچسب مشخصات دستگاه و در دفترچه راهنمای آن نوشته شده است.
4. اتصال کپسول گاز به سیستم: شیر سرویس را باز کرده و کپسول گاز را به سیستم متصل کنید. در این بخش نیاز است از ترازوی دقیق برای اندازه‌گیری میزان گاز مورد نیاز استفاده کنید. همچنین، از دستگاه‌های آمپر می‌توان برای تعیین دقیق مقدار گاز مورد نیاز استفاده کرد.
5. شارژ کردن گاز: به آرامی گاز را به سیستم تزریق کنید. در ای مرحله، باید به میزان فشار و دمای سیستم توجه کنید تا مطمئن شوید که گاز به درستی و به مقدار صحیح وارد کولر گازی شده است. می‌توانید از دستگاه‌های گیج فشار، برای مانیتورینگ فشار گاز در سیستم استفاده کنید.
6. بررسی عملکرد: پس از اتمام شارژ گاز، کولر گازی را روشن کرده و عملکرد آن را بررسی کنید. اطمینان داشته باشید که کمپرسور به درستی کار می‌کند. اگر همه چیز درست بود، شارژ کولر گازی با موفقیت انجام شده است.

شارژ کولر گازی که نیاز به تزریق گاز دارد

اگر کولر گازی شما نیاز به تزریق مجدد گاز دارد، به این معنی است که مقدار کمی گاز از سیستم خارج شده و نیاز به افزودن گاز دارد تا به عملکرد بهینه خود بازگردد. در حالت، پس از شناسایی علائم کمبود گاز مانند کاهش سرمایش، برفک زدن فین‌های اواپراتور و یخ زدن لوله رفت کندانسور؛ ابتدا باید با استفاده از گیج فشارسنج، فشار گاز موجود را بسنجید و در صورت نیاز، به تزریق گاز بپردازید. این کار باید با دقت و با استفاده از دستگاه‎های مناسب برای جلوگیری از تزریق بیش از حد گاز صورت بگیرد تا مشکلی به وجود نیاید.

از کجا متوجه شویم که کولر گازی به شارژ گاز نیاز دارد؟

شارژ کولر گازی یکی از پارامترهای بسیار مهم است، به همین دلیل باید هر ماه به عملکرد کولر گازی توجه داشته باشید، تا در صورتی که یکی از نشانه‌های کمبود گاز حاصل شد، بلافاصله برای رفع آن اقدام نمایید. مواردی که با مشاهده آنها می‌توانید متوجه شوید که گاز مبرد کولر گازی به شارژ احتیاج دارد، عبارتند از موارد زیر:

• میزان باد خروجی از اسپلیت کمتر شده است.
• کولر گازی در حالت سرمایش باد گرم می‌زند.
• صدای جیرجیر در زمان کارکرد از کولر گازی شنیده می‌شود.
• صداهای غیر طبیعی مختلفی از کولر گازی شنیده می‌شود.
• عملکرد کولر گازی کاهش پیدا کرده است.
• هزینه‌های برق به صورت چشمگیر افزایش یافته است.
• در زمان حضور در محیط احساس تهوع یا سرگیجه دارید.

با مشاهده هر یک از این موارد باید سریعا، برای شارژ کولر گازی اقدام نمایید. توجه داشته باشید اگر به این موضوع بی‌اهمیت باشید، عمر کولر گازی کاهش پیدا می‌کند و دچار خرابی و مشکلات مختلفی خواهد شد.

برای نشت‌ یابی گاز در کولر گازی چه باید کرد؟

زمانی که متوجه کمبود شارژ کولر گازی می‌شوید، بهتر است اقدام به نشت یابی کنید، تا اگر در مسیر یا در سیستم اختلالی به وجود آمده است، آن را شناسایی کنید. روش‌های نشت یابی گاز کولر گازی به شرح زیر است:

• تست نیتروژن؛ برای انجام این تست باید از تکنسین‌های متخصص کمک بگیرید، در این روش کلیه گاز مبرد موجود در سیستم تخلیه می‌شود و سپس گاز نیتروژن فشرده، به سیستم تزریق می‌گردد. اکنون اگر نشتی وجود داشته باشد، صدای خش خش یا صدایی دیگر ایجاد می‌شود این صدا به دلیل خواص گاز نیتروژن فشرده شده است.
• نشت یاب‌های الکترونیک؛ با استفاده از ابزارهایی مانند نشت یابی گاز الکترونیکی، می‌توانید نشت سیستم را شناسایی کنید. با استفاده از این تجهیزات می‌توانید، هر قسمتی را که مشکوک به نشتی هست را اسکن کنید. استفاده از این دستگاه‌ها در مکان‌هایی که دسترسی به آن سخت است کمی چالش برانگیز می‌باشد.
• استفاده از رنگ UV یا فلورسنت کولر گازی؛ با استفاده از رنگ ماورا و بنفش ‌می‌توانید سوراخ‌های نشتی در یک سیستم را به آسانی تشخیص دهید.

انواع گاز مورد استفاده در کولر گازی

گازهای مختلفی برای شارژ کولر گازی مورد استفاده قرار می‌گیرند که، هر یک از آن‌ها دارای کیفیت و ویژگی‌های مخصوصی هستند. موارد گفته شده در ادامه گازهای مورد استفاده در برخی از کولرهای گازی می‌باشند.

1. گاز R22: این نوع گاز یکی از نمونه‌های رایج مورد استفاده، در سیستم‌های کولر گازی در دهه‌های گذشته بوده است؛ اما از آنجایی که گاز R22 یکی از انواع گازهای گلخانه‌ای است، برای محیط زیست خطر دارد و در صورت نشت باعث آسیب به، لایه اوزون خواهد شد. به همین دلیل در حال حاضر از این گاز کمتر در کولرهای گازی استفاده می‌شود.
2. گاز R410a: پرکاربردترین گاز مورد استفاده در کولرهای گازی، در حال حاضر گاز R410aاست که، از ترکیب دو گاز R32و R125تشکیل می‌شود، این گاز مبرد به عنوان یکی از دوستداران محیط زیست شناخته می‌گردد.
3. گاز R134: این گاز بدون اتم کلر بوده و از گازهای غیر مخرب لایه اوزون محسوب می‌شود؛ البته این گاز از هوا سنگین‌تر است و در صورت استفاده، در فضاهایی که از تهویه مناسب برخوردار نیستند، استفاده شود، می‌تواند باعث سرگیجه، تهوع و ضعف افراد داخل محیط شود.
4. گاز R407: نوعی دیگر از گاز مورد استفاده در کولرهای گازی است که، از ترکیب گازهای مبرد R134، R32 و R125 تشکیل می‌شود و نسبتا، مشابه با گاز R22 است.
5. گاز R32: این گاز در حال حاضر در ایران مورد استفاده قرار نمی‌گیرد؛ اما یکی از گازهایی است که برای محیط زیست مضر نیست و دارای راندمانی بالاتر، از گازهای R22 و R410 است.

چه گازی برای کولر گازی با کیفیت‌تر است؟

انتخاب گاز مبرد مناسب برای کولر گازی، تأثیر بسزایی در عملکرد و کارایی و دستگاه دارد. گازهای مبرد مانند R410A، R22 و R32 در بازار موجود هستند که هر کدام ویژگی‌ها و مزایای خاصی دارند. گاز R410A و R32 به دلیل کارایی بالا، راندمان انرژی بیشتر و تأثیر کمتر دبر محیط زیست، نبست به سایر گازها، دارای محبوبیت بیشتری هستند. همچنین، این گازها ظرفیت خنک‌کنندگی بالاتری دارند و عملکرد بهتری در دماهای بالا را ارائه می‌دهند. با توجه به این ویژگی‌ها، انتخاب گاز مناسب برای کولر گازی شما می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر عملکرد بهینه و طول عمر دستگاه داشته باشد.

نکات مهم هنگام شارژ کردن کولر گازی

برای شارژ کردن کولر گازی، توجه به نکات زیر حائز اهمیت است تا کارایی و عمر دستگاه شما تضمین شود.

• انتخاب نوع مبرد مناسب: از مبرد توصیه شده توسط سازنده کولر گازی استفاده کنید تا از آسیب‌های احتمالی به دستگاه جلوگیری شود.
• شارژ در حالت گازی: کپسول‌های مبرد مانندR22 و R12 را هرگز در حالت مایع شارژ نکنید؛ زیرا این کار ممکن است به کمپرسور آسیب برساند.
• اهمیت لوله مویی: انتخاب قطر و طول مناسب لوله مویی در سیکل برودتی بسیار مهم است؛ زیرا انتخاب نادرست می‌تواند منجر به عملکرد نادرست و ناکارآمد سیستم شود.
• استفاده از ماده سرمازای غیر خورنده: ماده سرمازا نباید خاصیت خورندگی داشته باشد تا از زنگ‌زدگی و خرابی سیستم جلوگیری کند.
• وکیوم کامل سیستم: پیش از شارژ گاز، سیستم باید به طور کامل وکیوم شود تا هوا و رطوبت از آن خارج شود. این کار به مدت ۳۰ دقیقه باید از دو سمت لوله سرویس کمپرسور و درایر سه لول انجام گیرد.
• محل وکیوم شارژ: در بیشتر کمپرسورها، لوله‌ای به نام لوله کوری وجود دارد که برای وکیوم و شارژ دستگاه استفاده می‌شود. این لوله روی بدنه کمپرسور لحیم شده و باید از آن به درستی استفاده شود.

با رعایت این نکات می‌توانید از عملکرد بهینه کولر گازی خود مطمئن شوید و طول عمر دستگاه را افزایش دهید.

راهنمای شارژ کردن کولر گازی

برای حفظ عملکرد بهینه کولر گازی، شارژ مجدد گاز مبرد ضروری است. این فرآیند شامل شناسایی علائم نیاز به شارژ، انتخاب گاز مناسب و رعایت نکات مهم هنگام شارژ مانند وکیوم سیستم و جلوگیری از ورود هوا و رطوبت است. استفاده از گازهای باکیفیت مانند R410A  و R32 می‌تواند کارایی و عمر دستگاه را نیز افزایش دهد. با رعایت موارد ذکر شده در این صفحه از یونیوا ایران، می‌توانید از عملکرد بهینه، افزایش طول عمر و شارژ صحیح دستگاه خود اطمینان حاصل کنید.

سوالات متداول

چه زمانی نیاز است کولر گازی را مجدداً شارژ کنیم؟

زمانی که کولر گازی سرمایش مطلوبی ندارد، کمپرسور به صورت مداوم کار می‌کند، مصرف انرژی افزایش یافته باشد یا لوله‌ها یخ‌زده هستند، نیاز است اقدام به شارژ کولر گازی کنید.

چه گازی برای شارژ مناسب است؟

گازهای R410A  و R32 بهترین نوع گاز مبرد برای شارژ کولر گازی هستند؛ اما توصیه می‌شود برای شارژ مجدد دستگاه به دفترچه راهنمای آن مراجعه کرده و گازی را انتخاب کنید که با اطلاعات موجود در دفترچه راهنمای برای گاز مطابقت داشته باشد.

تزریق گاز برای کولر گازی ضروری است؟

بله، تزریق گاز برای عملکرد صحیح و بهینه دستگاه، امری ضروری است.